De provincie Limburg gebruikt cookies om jouw surfervaring op deze website gemakkelijker te maken.

Strikt noodzakelijke cookies
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om in de site te navigeren, of om te voorzien in door jou aangevraagde faciliteiten.
Functionaliteitscookies
Deze cookies verbeteren van de functionaliteit van de website door het opslaan van jouw voorkeuren.
Prestatiecookies
Deze cookies helpen om de prestaties van de website te verbeteren, waardoor een betere gebruikerservaring ontstaat.
Online surfgedrag gebaseerde reclame cookies
Deze cookies worden gebruikt om op de gebruiker op maat gemaakte reclame en andere informatie te tonen.

Russisch krijgsgevangenenkamp in Beringen (transcript)

woensdag, 28 oktober 2020

BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommen
geluid van elektromagnetische golven

TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”
Russisch krijgsgevangenenkamp

BEELD
luchtfoto van Beringen met aanduiding van de verschillende locaties

BEELD
Irène Halinec zit in een zetel in de woonkamer.

IRENE HALINEC VERTELT
Mijn naam is Halinec Irène. Mijn ouders zijn Tsjecho-Slovaken. Mijn papa is in 1937 naar België gekomen. Mijn mama was 14 jaar en die is met de trein van het Rode Kruis naar België gekomen.

BEELD
videobeelden van de Mijncité in Beringen

IRENE HALINEC VERTELT
Mijn grootvader nog eerder … Die heeft in Zolder in de mijn gewerkt als machinist. Zo hebben mijn mama en papa elkaar leren kennen. Ze zijn hier getrouwd en hier gebleven. Ze zijn naar Beringen-Mijn gekomen. Recht tegenover ons was een hotel-pension en daar woonden Russen, Polen, Italiaanse mijnwerkers, alleenstaanden …

BEELD
videobeelden van het hotel-pension op de Mijncité in Beringen

IRENE HALINEC VERTELT
’s Avonds kwamen die al eens babbelen met onze pa en zo heb ik die eigenlijk leren kennen.

BEELD
reeks van archieffoto’s van het mijngebouw in Beringen, kolenwagons, mijnwerkers en krijgsgevangenen

IRENE HALINEC VERTELT
Tijdens de oorlog hebben de Duitsers hier een “Baltisch Kamp” … opgezet. Dat waren allemaal krijgsgevangenen die in de mijn moesten komen werken.

BEELD
archieffoto’s van het “Baltisch Kamp” in Beringen

BEELD
videobeelden van de heropgebouwde “barakken” of “Baltisch Kamp” in Beringen

IRENE HALINEC VERTELT
Op zekere dag waren er drie die ik kende  van toen ik een klein meisje was … Die vertelden thuis altijd als ze kwamen babbelen met mijn papa, dat ze zijn kunnen vluchten. Ze hebben 4 of 5 dagen in het bos gezeten. Dan hebben de Duitsers ze terug opgepakt. Na een tweede poging is het gelukt … na een zekere tijd … Ze hebben ongeveer een maand in het bos gezeten. Ze zijn terechtgekomen in Bunsbeek, bij Tienen, op een boerderij. Daar hebben ze tijdens de oorlog nog “ondergedoken” gezeten tot als de oorlog voorbij was. Daarna zijn er twee teruggekomen en die zijn bij ons op hotel, op pension gegaan.

BEELD
videobeelden van het hotel-pension op de Mijncité in Beringen

IRENE HALINEC VERTELT
De derde is op die boerderij gebleven.

BEELD
archieffoto’s van jonge Russische krijgsgevangenen met hun naambordje in de hand 

IRENE HALINEC VERTELT
Die mannen zijn thuis altijd sporadisch blijven komen. Midka en Skalovci verbleven in het hotel-pension en Miško is in Bunsbeek gebleven. Die kwam bij ons ook op bezoek.

BEELD
archieffoto van het gedachtenisprentje van Michaël Wasenko (Miško)

IRENE HALINEC VERTELT
Nadat hij bij ons op bezoek geweest was, verongelukte hij in Beverlo.
Skalovci is in het hotel-pension met zijn hoofd tegen de schouw gevallen in de eetzaal waar ze aten. Ze hebben hem naar de kliniek gebracht waar hij  ’s anderendaags is gestorven.

BEELD
archieffoto van Skalovci

IRENE HALINEC VERTELT
Midka is 90 geworden.

BEELD
archieffoto van de identiteitskaart van Vladimir Tereschenko

IRENE HALINEC VERTELT
Toen die mannen gestorven zijn, hebben ze  samengelegd voor de grafsteen en de foto erop. Mijn mama is dat altijd blijven onderhouden, ze heeft er ook altijd een “bloempot” op gezet. Niet alleen mijn mama, de familie Holiak ook. Daarna heb ik dat overgenomen. Mama is in 2010 gestorven en het is maar logisch dat ik dat voortzet. Nu hebben ze die graven geruimd. Het citévolk is op zoek naar een oplossing. Ze weten nog niet wat ze ermee gaan doen, maar ze gaan toch behouden blijven.

BEELD
videobeeld van de grafsteen van Skalovci Vasylij  

TEKST IN BEELD
met dank aan
Citévolk spreekt
Hans Put, Irène Halinec, Focus History
IOED Lage Kempen
Erfgoedcel Mijn-Erfgoed

www.onderderadar.be

logo provincie Limburg


Ga terug naar www.onderderadar.be.

Deze functionaliteit is uitgeschakeld door je cookie policy instellingen.
Je kunt deze instellingen aanpassen op de cookie policy pagina.

BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommengeluid van elektromagnetische golven

TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”

BEELD
luchtfoto uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto komt uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.

BEELD
Jean Claes zit aan tafel, vóór het venster; hij houdt een krant vast; er staan planten op de vensterbank en bomen en struiken in de tuin.

JEAN CLAES VERTELT
Ik ben Jean Claes en heb altijd gewoond in “Overdemer” in Kuringen. Mijn verhaal begint eigenlijk toen ik 10 was, 75 jaar geleden, toen Hasselt écht ervaren heeft wat het is om gebombardeerd worden.

BEELD
luchtfoto uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto komt uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.

JEAN CLAES VERTELT
Het was paaszaterdag,  8 april ‘44,  rond de middag, dat herinner ik mij. Ik was thuis. Iedereen was gerust, we gingen middag eten. Ineens … er vallen bommen  ...  op anderhalve kilometer van bij ons.

BEELD
3 luchtfoto’s uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto’s komen uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.

JEAN CLAES VERTELT
Ja, mijn vader vluchtte naar de kelder. Dat kon … vanuit de leefkamer konden we met een trap naar onze kelder . Hij riep  mij, ik ben ook gegaan. Boven ons daverden de verandavensters, dat was heel vreemd. Ik denk wel dat ik tóch bang was. We doken naar beneden en dan hoorden wij vanop afstand dus die bommen vallen.

BEELDEN
luchtfoto van station Hasselt
2 luchtfoto’s uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto’s komen uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.
bewaarde bomkraters vandaag, in natuurgebied De Tommelen (Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen)

JEAN CLAES VERTELT
Een beetje later zag je de rookpluim … anderen beweerden dat je de luchtdruk tot bij ons kon voelen … dat was zo’n eerste bombardement … Aan de stations was veel beweging en zoveel rook en stof, dat het een 10-tal minuten stil bleef, totdat alles weer bezonken was … en dat het doel dat ze wilden bereiken, dus het station, weer zichtbaar was.

BEELD
luchtfoto uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto komt uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.

JEAN CLAES VERTELT
De mensen in Schilpen waren erg verrast. Ook wij waren verrast. Maar wij zaten op veilige afstand. Toen is er een tweede raid gekomen … en een beetje nadien nog een derde.

BEELDEN
bewaarde bomkraters vandaag, in natuurgebied De Tommelen (Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen)
6 luchtfoto’s uit 1944-‘45, genomen door de geallieerden en de Duitsers; deze foto’s komen uit het project “Onder de radar. Zoek mee naar sporen uit WO II”, in samenwerking met de UGent.

JEAN CLAES VERTELT
Ook vernam ik net van een oudere: “We waren toch zo verwonderd dat die vliegtuigen zo laag vlogen, maar die keer op 8 april, na een paar seconden  wisten we wel wat er gaande was … De werkhuizen, het station van Hasselt, al die vertrekkende spoorlijnen, die moesten verstoord worden. Wat we toen ook niet beseften, of wat ik tenminste niet besefte: wie zat er in die vliegtuigen? Dat waren de Amerikanen vooral, die de opdracht hadden … om hoog te vliegen richting Duitsland … en zo minder gevoelig waren voor het afweergeschut.

BEELD
luchtfoto in kleur van station Hasselt, aangrenzende weide met bewaarde bomkraters

JEAN CLAES VERTELT
Op 9 april, Pasen, was het rustig.  Heel wat mensen, waaronder mijn vader en mijn moeder en ikzelf, gingen kijken, naar wat er gebeurd was in Schilpen. We zagen de vernielde huizen … stukken van de weg die niet meer terug te vinden waren, het was heel indrukwekkend …

BEELD
affiche met foto’s van weggevoerden, krijgsgevangenen, burgerlijke slachtoffers en politiek gevangenen; links de Belgische driekleur

BEELD
grasveld met grote bomkrater

TEKST IN BEELD
met dank aan Heemkunde Hasselt-Kuringen
Jean-Michel Claes

TEKST IN BEELD
met dank aan Bart Smets, Hans Loix, René Duchamps, Carine Luts, IOED Haspengouw West

www.onderderadar.be
logo provincie Limburg


Ga terug naar www.onderderadar.be.